Edebiyat Tarih İlişkisi Nedir

Edebiyat ve tarih birbirleri ile uyum içindedir. Dönemlerin yorumlanabilmesi için o tarihin özelliklerinin bilinmesi gerekmektedir. Dönemlere ait eserler hangi şartlar, amaçlar doğrultusunda yazıldığı mutlaka bilinmesi gerekmektedir. Edebi metinlerin yazılışları tarihin aydınlanmasına ve öğrenilmesine yardımcı olmaktadır. Örneğin tarihteki Göktürk Kitabeleri edebiyat ve tarihle ilişkili şekilde incelenebilir. Dönemin tarihini aydınlattığı gibi insanların bilgiye ulaşması sağlanır.

Edebiyat tarihi, dönemin eserlerini inceleyerek sosyal yaşamlarına ışık tutar. Dönemin yaşayan insanların yaşam şartlarını, duygularını, düşüncelerini, sanat anlayışını aydınlatarak yardımcı olmaktadır. Edebiyat metinlerinin incelenmesi ile tarihin gizli kalmış yönlerine ışık tutar. Tarihte edebi metinlerin yazıldığı dönemler hakkında bilgi vererek tarihe yardımcı olur.

Edebiyat tarihi çalışması ilk Tanzimat döneminde yapıldı. Fuat Köprülü tarafından 1928 yılında yayımlanarak eserlerin tarihleri üzerinde araştırıldı. Edebiyat tarihinde araştırma yapan diğer araştırmacılar Ahmet Hamdi Tanpınar, Agâh Sırrı Levent, Nihat Sami Banarlı, Vasfi Mahir Kocatürk’tür.

Tarihteki savaşlar, antlaşmalar, kararlar, yönetimlerin hepsi belgelere dayandırılarak açıklanabilir. İnceleme sonucunda tarihe ait değerler ortaya çıkarak tarihin karanlıkta kalan kısımları da gün yüzüne çıkar. Dönemin kültürel, sanat anlayışına bağlı olarak açıklanabilir.