Şeriat Nedir Kısaca
Dünya’da devletlerin kullandığı birçok yönetim sistemi bulunmaktadır. Bu yönetim biçimleri kimi zaman dini kaynaklarla, kimi zaman belirli bir kişinin fikirlerine göre, kimi zaman da halkın ortak düşüncelerinden yola çıkılarak ortaya çıkmıştır. İslam’ın koyduğu kurallara göre ortaya çıkan Şeriat yönetimi, devletin, Kuran-ı Kerim’de yazılan esaslara göre yönetilmesi anlamına gelmektedir.
Şeriat yönetimi sisteminde, yönetim esasları, İslam hukukuna göre şekillenir. Karşılaşılan sorunların çözümünde İslam hukukunun kaynakları esas alınır ve sorunlar çözümlenir. Anayasa kurallarının Kuran-ı Kerim’deki emir ve yasaklara, ceza uygulamalarına göre düzenlendiği şeriat düzeninde, dini esasların, insanların ve toplumun hayatı için belirleyici unsur olarak kabul edildiğini görürüz.
Şeriat üç ana kısımda incelenmektedir.
Fıkıh ilmi olarak literatürde bilinen İslam hukuku bilginleri, şeriatın 3 temel bölümden meydana geldiğini ifade etmektedir. Bunlar, ibadet hükümleri, muamelat esasları ve işlenen suçlara dair olan ceza hukuku.
İbadet Hükümleri: İbadet kelime anlamı olarak, kulun Allah’a karşı olan itaatinin göstergesi olarak, Allah’ın emrettiği davranışları yapması anlamına gelmektedir. İbadet esaslarının belirlenmesinde, İslam alimleri Kur’an-ı Kerim ve Peygamberimizin hadislerini esas almaktadır. En önemli ibadetler arasında, namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek, hacca gitmek gibi İslam’ın temel esasları gelmektedir.
Muameleler: Toplumsal bir varlık olan insanın, diğer insanlarla olan medeni, sosyal, ekonomik ilişkileri ile bireylerin devletle olan ilişkilerinin düzenlendiği kısımlardır. Yaşamın her anını, dinin içine alabilecek genişlikte olan İslam, evlilik, miras, ticaret gibi hayatın her alanı ile ilgili hükümler ortaya koymuştur. Helal ve haram çizgisi ile ayrılan bu hükümlerde, Kur’an’ın çizdiği adalet esaslarına göre hareket edilmiştir.
Ceza Hukuku: İnsanların ve toplumun düzenini bozan her türlü hareket, İslam’ın emrettiği yaşam biçimine aykırı her türlü davranış karşısında uygulanacak olan ceza ve müeyyideleri kapsayan hükümlerdir.
İslam Şeriatının kaynakları nelerdir?
İslam şeriatını oluşturan dört temel kaynak vardır. Şer’i delil ya da delail-i şeriyye de denilen bu esaslar: Kur’an, Sünnet, İcma ve Kıyastan oluşmaktadır.
- Kitap (Kur’an-ı Kerim’in içerdiği hükümler ve esaslardır)
- Sünnet (İslam dininin peygamberi Hz. Muhammed’in söz ve davranışlarını içerir)
- İcma (İslam alimlerinin, ortak görüş birliği ettikleri konuları referans kabul etmektir)
- Kıyas (Daha önce hakkında hüküm verilmiş bir konunun kıyas kabul edilip, benzeri bir meselede bu hükmün esas alınması)
