Gökada Nedir
Gökada bir diğer adıyla Galaksi milyarlarca sayıdaki yıldızı içerisinde barındıran yıldız topluluğuna verilen isimdir. Gökadaların var olduğunu keşfeden ilk Fransız kökenli gökbilimci Charles Messier’dir (1730-1817).Dünyamızın ve hatta dünyamızı aydınlatan güneşin de içinde bulunduğu Gökada’ya Samanyolu Galaksisi adı verilmektedir. Galaksimizin yanı sıra bize yakın olan diğer galaksiler ise Andromeda, Küçük Macellan ve Sculptore olarak adlandırılırlar. İyi, güzel anlatıyorsun da bu gökadaların çeşitleri yok mu? İşte tam bu sırada Edvin Hubble (1889-1953) isimli bilim insanı Gökadaları 3 grupta incelemek üzere birbirinden ayırdı. Bunlar ise Spiral, Eliptik ve Şekilsiz Gökadalardır. Peki, bu gökadaların özellikleri nedir?
Spiral (Sarmal) Gökadalar: Spiral gökadalar diğer gökadalara göre daha genç olan gökadalardır. Bu gökada örneğinde devamlı olarak yeni yıldızlar meydana gelmektedir. Yaşlı yıldızların sayısı bu gökada örneğinde daha sayıca daha azdır. Sarmal gökadaların merkezinde diğerlerine göre daha parlak yıldızlar yer alır. Merkezindeki parlak yıldızların saçtığı ışınların sarmal bir şekil almasından dolayı Spiral (Sarmal) Gökada olarak adlandırılır. İçerisinde bulunduğumuz Samanyolu bu gökada çeşidine örnektir. Samanyolu dışında Andromeda da bu galaksi tipine örnek verebiliriz.
Dairesel (Eliptik) Gökadalar: Eliptik galaksiler bazı bilim insanları tarafından ölü galaksiler olarak tanımlanırlar. Bunun nedeni ise yıldız üretememeleridir. Eliptik gökadalar elips ya da küresel biçimdedir. Dairesel gökadalar sarı-kırmızı bir renk bütününe sahiptir. Bu gökada sınıfı Çok büyük boyutlara sahip olabilir. Bilimin keşfettiği en büyük galaksilerin çoğu dairesel şekildedir. Aynı zamanda diğer büyük galaksilerle benzer yanı çoğunun merkezinde bir kara delik bulundurmasıdır. Sombrero ve Virgo dairesel gökadaya örnek verilebilir.
Şekilsiz Gökadalar: Genç ve yaşlı yıldızları birlikte barındıran şekilsiz gökadalar daha düzensiz hale gelmeden önce spiral ya da eliptik bir şekle sahip olup daha sonrasında yerçekimsel güce maruz kalıp formunun bozulduğu düşünülen yıldız bütünüdür. Belirli bir büyüklüğe sahip değildirler. Genç ve yaşlı yıldızları birlikte barındıran şekilsiz gökadalar daha düzensiz hale gelmeden önce spiral ya da eliptik bir şekle sahip olup daha sonrasında yerçekimsel güce maruz kalıp formunun bozulduğu düşünülüyor. Büyük Macellan ve Küçük Macellan gökadalarını bu sınıfın en göze çarpan örnekleridir.
