Anayasa Nedir
Anayasa, devlet yönetiminde yasama, yürütme ve yargı kuvvetlerinin nasıl yönetileceğine karar veren temel kanundur. Vatandaşların hak ve hürriyetlerini düzenleyen, ülke yönetimini ve hedefinin kanunlar dışına çıkmadan yönetileceğini göstermektedir. Vatandaşları denetleyen mahkemeler olduğu gibi yargı, yasama ve yürütmeyi anayasa mahkemesi denetlemektedir.
İlk anayasa 20 Ocak 1921 tarihinde Birinci Büyük Millet Meclisi tarafından hazırlandı. İkinci Büyük Millet Meclisi 20 Nisan 1924 tarihinde ikinci anayasayı hazırlamıştır. Yenilikler ile beraber ülke yönetiminin nasıl olacağı belirlenmiştir.
Anayasa’nın değişmez 3 maddesi
Madde 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
Madde 2- Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk Milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.
Madde 3- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli Marşı “İstiklal Marşı”dır. Başkenti Ankara’dır.
Kullandığımız Anayasalar ve Değişiklikler
- 20 Ocak 1921 Anayasası (Meclis Oylaması)
- 20 Nisan 1924 Anayasası (Meclis Oylaması)
- 9 Temmuz 1961 Anayasası (Halk Oylaması)
- 7 Kasım 1982 Anayasası (Halk Oylaması)
- 10 Eylül 2010 Anayasası (Halk Oylaması)
Anayasa değişikliği için gerekli milletvekili sayısı 330 ile referanduma gider, 367 milletvekiliyle yeni anayasa yapılır.
Anayasa değişikliğinde Cumhurbaşkanı’na 1982 Anayasası ile beraber yetkiler tanınmıştır. Onay safhasında verilen yetkiler doğrultusunda Anayasa değişikliğinde halkoylamasına ve geri gönderme yetkisi tanınmıştır. Meclisten gelebilecek anayasa değişikliği teklifleri Cumhurbaşkanı tarafından geri çevrilebilmektedir.
