Bektaşilik Nedir Kısaca
Bektaşilik, ilk 13. Yüzyılda Hacı Bektaş’ı Veli tarafından kurulduğu inanılan tarikattır. Osmanlı Devleti döneminde hızla yayılmıştır. Kendilerine Hz. Muhammed’i mürşit, Hz. Ali’yi rehber, Hacı Bektaş Veli’yi de pir olarak kabul eden tarikattır. 1209 ile 1271 yılları arasında yaşayan Hacı Bektaş Veli tarafından kurulduğu düşünülen tarikat hızla yayılmıştır. Selçuklu döneminde halka birlik ve beraberliği aşılamıştır. Düşünceleri ve inancı kısa zaman içerisinde yayılmıştır. İlk yeniçeri ocağında kendisini göstermiş ardından Osmanlı devletinde etki göstermiştir. Tarikatın ilerlemesi hızla devam etmiştir. İnanç sistemi Osmanlı devletinin yönetim kademelerine kadar ilerlemiştir. Ehli beyt sevgisi ön planda tutulmuştur.
Tarikatın dört kapısı vardır, her kapının da on adet makamı bulunur. Bunlar tarikata uyanların kabul ettiği inanç biçimidir. Anlatılanlara göre dört kapısını da benimseyenler Bektaşilik makamında önemli yere sahip olurlar.
Şeriat Makamları: 1. İman, 2. İslâm, 3. İlim, 4. İhsan, 5. Evlenmek, 6. Helalinden yemek ve giyinmek, 7. Ehl-i sünnet ve’l-cemaatten olmak, 8. Şefkat ve merhamet, 9. Helal kazanmak ve faizi haram bilmek, 10. İyiliği emretmek ve kötülüğü yasaklamak.
Tarikat Makamları: 1. Tövbe etmek, 2. Şeyhe (bir mürşide) bağlanmak, 3. Başı tıraş etmek ve tarikat elbisesi giymek, 4. Korku ile ümit arasında olmak, 5. Hizmet, 6. Nefse hakim olmak, 7. Allah’tan başkasını terk etmek, 8. Hırka, makas, seccade, icazet, ibret ve hidayet, 9. Cemaat sahibi, nasihat sahibi, bütün yaratılmışlara sevgi sahibi olmak, 10. Aşk, şevk ve kanaat.
Marifet Makamları: 1. Edep, 2. Allah korkusu, 3. Nefis terbiyesi, 4. İkrar ve tasdik, 5. Haya / utanmak, 6. Cömertlik, 7. İlim, 8. Sükunet ve miskinlik, 9. Gönül adamı olmak, 10. Kendini bilmek.
Hakikat Makamları: 1. Toprak gibi alçak gönüllü olmak, 2. Bütün yaratılmışlara aynı gözle bakmak, 3. Allah’ın kendisine verdiği gibi başkalarına ikramda bulunmak, 4. Ölmeden önce nefsini yok etmek, 5. Hiçbir yaratığa zarar vermemek, 6. Konuştuğu zaman sadece hakkı / doğruyu söylemek, 7. İyi ve olgun insanların yoluna girmek, 8. Kerametlerini gizlemek, 9. Sabırlı olmak ve Allah’a dua etmek, 10. İlm-i ledünniyi öğrenmek.
Günümüzde Anadolu topraklarında halen Bektaşilik inancı sürdürülmektedir. Sesli zikirlerde bulunarak inançlarını tazelerler. Tarikatın bünyesinde bulunan kişilere iyiliği, doğruluğu, adaleti ve ahlakı aşılamak inancı vardır.
