Eğitim ve Öğretim Hakkı Ne Demektir

Eğitim kısa tanımıyla bireyde istendik kalıcı davranış değişiklikleridir. Öğretim ise eğitimi daha planlı ve sistemli bir hale getirme işidir. Her canlı gelecek nesillere hayatta kalma yöntemlerini bu ikili sayesinde aktarmıştır. İnsan dünyada var olduğu günden beridir hem öğreten hem de öğrenendir. Mağara resimleri ile başlayan bu süreç bugün teknoloji imkanları ile daha da gelişmiş bir şekilde devam etmektedir.

Eğitim ve Öğretim Hakkı Tarihçesi

İnsanlar devletler kurmaya başlaması ile beraber eğitim devlet egemenliğine girmiş, okullaşma sağlanmış ve sistemli hale gelmiştir. Bununla beraber devletin yapısına resmi ideolojisine göre eğitim-öğretim programları şekillenmiştir. Bu süreç imparatorluklarda işe yarayan adam yetiştirme haline gelmiştir. Fakat ulus devletler sürecinde eğitim baskı ve tek tipleştirme aracı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle Soğuk Savaşı dönemi ideolojiler ön planda tutulmuş ve bütün sistem bunun üzerine kurulmuştur. Tabi tüm bu süreç yaygınlaştıkça özellikle batıda üniversitesi eğitiminin paralı hale gelmesi gibi bir durumu ortaya çıkarmıştır. Bu aslında yüzyılların sorunu olarak da görülebilir.

Güvencesi

Eğitim ve öğretim içine paranın girdiği her devir ortaya şu soruyu çıkarmıştır. Eğitim öğretim hak mıdır? Eğitim öğretim herkesin hakkı mıdır? İşte bu sorular üzerine özellikle sosyal devlet anlayışı bu hakkı korurken liberal ve neo liberal anlayışların gelişmesi üzerine eğitim özel sektörü ortaya çıkmıştır. Konuya Türkiye özelinde bakacak olursak 1982 Anayasası 42. maddesi bu hakkı düzenlemektedir. “Eğitim parasız ve tüm vatandaşların hakkıdır. Engellenemez.” Türkiye’de okullaşma oranı artmış olsa da özellikle bölgesel farklılıklar eğitimde bireyler arasında fark oluşturmakta fakat bu farklar dikkate alınmadan ülke çapında belirleyici sınavlar yapılmaktadır. İste bu farkı kapatmak için oluşturulan özel kurumlar kısa sürede eğitim-öğretimi ticari kurum haline getirmiştir.