Kapitülasyonlar Hangi Padişah Döneminde Verildi

Dış ülkelere verilen ekonomik, adli, idari gibi çeşitli hak ve ayrıcalıklara kapitülasyon denir. Osmanlı Devleti yaşamı boyunca çeşitli kapitülasyonlara izin vererek çöküş döneminin önüne geçmeye çalışmıştır. Padişahlar tarafından tahtın güvencesinin sağlanması için yabancı ülkelere verilmiştir.

İlk kapitülasyon Kanuni Sultan Süleyman tarafından Fransa’ya verildi.

Fransa Kralı I. François’in Roma-Germen imparatorlu Şarklen’e esir düşmesi sonucunda Osmanlı devletinden yardım talebinde bulunuldu. Osmanlı Devleti ile Fransa arasında ilişki kurulmasında oldukça etkili olmuştur. Kanuni Sultan Süleyman o dönemlerde Fransa’ya kapitülasyonlar vererek ticarette çeşitli ayrıcalıklar tanımıştır. İlk kapitülasyonlar 1740 yılında I. Mahmut ve XV. Louis arasındaki anlaşma yapılmasıyla sürekli hale getirildi.

1569, 1581, 1597, 1614, 1673 ve 1740 yılında yeni kapitülasyonlar verilerek haklar tanınmıştır. Fransa’ya verilen haklar genişleterek insanlara sunulmuştur. Osmanlı topraklarında yabancı ülkelere ait tüccarlar görev alır olmuşlardır.

Sevr antlaşmasının ardından kapitülasyon hakları Yunanistan ve Ermenistan’a verilmiştir. Türk gemilerine verilen hakların hepsin istemişlerdir.

Kurtuluş savaşı döneminde Sovyetler Birliği tarafından 28 Mart 1921 de yapılan 7. madde ile kapitülasyonlar kaldırılmıştır.

Kapitülasyonların tam anlamıyla kaldırılması Lozan Antlaşması sonucunda gerçekleşmiştir.